İLETİŞİM VE KÜLTÜR AKTARIMI OLARAK YEMEK: TRABZON ÖRNEĞİ

Yemek, zaruri ihtiyaçtan ötürü yaşamın devamını sağlamak amacıyla gerçekleştirilen fizyolojik bir eylem olarak bilinmektedir. Ancak yemek yemenin karın doyurma dışında farklı toplumsal anlamları da vardır. Yemek, toplumları anlamanın, onları çözmenin değerli bir anahtarıdır. Bu çalışmada yemek konusu; aileyi, toplumu ve toplumsal ilişkileri anlamak amacıyla sosyolojik bağlamda ele alınmıştır. Çalışmanın temel amacı, yemek yemenin karın doyurma dışındaki işlevlerini anlama ve derinlemesine analiz etmektir. Bu sebeple, çalışmada yorumlayıcı paradigmaya dayalı olan nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Araştırma, yemek kültürü açısından çeşitliliğe sahip olan Trabzon’da gerçekleştirilmiştir. Trabzon il ve ilçelerinde toplam 40 katılımcı ile gerçekleştirilen görüşmelerin deşifre edilen verileri MAXQDA 2022 programı ile analiz edilmiştir. Ortaya çıkan tema ve kodlara göre bulgular değerlendirilmiştir. Çalışmadaki bulgulardan hareketle ‘yemek’ konusu sosyolojik açıdan; aile ve toplumsal bağın koruyucusu, aktarıcısı, geliştiricisi olarak ele alınmıştır. Yemek yemenin temel ihtiyacı karşılamanın yanı sıra kültür taşıyıcı fonksiyonel yönleri ile aile, arkadaş komşu iletişimini sağlayan işlevsel yönleri üzerinde durulmaktadır. Çalışma ile, görece az sayıda ve sınırlı olan yemek sosyolojisi literatürüne katkı sağlanması hedeflenmektedir.